Ngày nay, nhiều gia đình muốn tự tay nấu xôi gấc tại nhà để vừa đảm bảo hương vị chuẩn truyền thống vừa tạo không khí ấm cúng trong những dịp sum họp. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết cách nấu xôi gấc sao cho hạt xôi dẻo mềm, lên màu đẹp mà không bị nhão. Trong bài viết này, Elmich sẽ giới thiệu với bạn công thức nấu xôi gấc truyền thống, thơm ngon chuẩn vị.
Nguyên liệu cần chuẩn bị để nấu xôi gấc
Để có được món xôi gấc dẻo thơm, màu đỏ tươi đẹp mắt, bạn cần chuẩn bị đầy đủ nguyên liệu tươi ngon và đúng tỷ lệ. Dưới đây là những nguyên liệu cơ bản:
- Gạo nếp: Nên chọn loại gạo nếp cái hoa vàng hoặc nếp nương, hạt tròn mẩy, bóng và đều. Gạo nếp ngon sẽ giúp xôi dẻo thơm, không bị khô cứng.
- Quả gấc chín: Gấc càng chín đỏ thì màu xôi càng đẹp. Khi chọn gấc, nên ưu tiên quả có gai nở đều, vỏ chuyển sang đỏ cam và khi lắc nghe tiếng hạt kêu bên trong.
- Đường: Tùy khẩu vị có thể cho thêm đường để tăng độ ngọt, phù hợp khi nấu xôi gấc ăn trong ngày lễ, Tết.
- Muối: Giúp cân bằng vị, làm hạt xôi thêm đậm đà.
- Nước cốt dừa (tùy chọn): Tạo vị béo thơm đặc trưng, giúp món xôi hấp dẫn hơn.
- Đậu xanh đã cà vỏ (tùy chọn): Dùng để làm xôi gấc đậu xanh, món ăn thường thấy trong tiệc cưới hoặc cúng lễ.
- Dừa nạo, mè rang (tùy chọn): Thêm hương vị bùi béo, thường được rắc lên trên mặt xôi khi thưởng thức.
Những nguyên liệu cơ bản để nấu xôi gấc
Cách sơ chế nguyên liệu
Để món xôi gấc dẻo ngon, hạt nếp chín đều và màu đỏ tươi đẹp mắt, khâu sơ chế nguyên liệu đóng vai trò rất quan trọng. Bạn có thể thực hiện theo các bước sau:
Gạo nếp
Gạo nếp là nguyên liệu chính quyết định độ dẻo thơm của món xôi gấc. Bạn nên vo gạo nhẹ tay 2–3 lần để loại bỏ bụi bẩn nhưng không làm mất lớp cám mỏng bên ngoài. Sau đó, ngâm gạo từ 6–8 tiếng hoặc qua đêm với một ít muối để hạt nếp nở đều, khi nấu sẽ mềm và dẻo hơn.
Gạo nếp nên ngâm qua đêm thì nấu sẽ thơm ngon hơn
Quả gấc
Với gấc, hãy chọn quả chín đỏ, bổ đôi rồi dùng thìa nạo lấy phần thịt gấc cùng hạt bên trong. Cho phần thịt gấc vào bát, thêm một ít rượu trắng và muối, sau đó trộn đều để màu gấc đỏ tươi và thơm hơn. Bạn có thể bỏ hạt nếu muốn xôi mịn, hoặc giữ lại để tăng độ béo bùi đặc trưng.
Nhẹ nhàng lấy thịt gấc ra khỏi quả nhé
Đậu xanh (tùy chọn)
Nếu nấu xôi gấc đậu xanh, bạn cần ngâm đậu từ 2–3 giờ cho mềm rồi hấp chín. Đậu xanh sau khi hấp có thể tán nhuyễn để làm nhân hoặc để nguyên hạt trộn cùng xôi. Sự kết hợp này sẽ giúp món ăn vừa bùi vừa dẻo, hấp dẫn hơn.
Nguyên liệu khác
Dừa nạo và mè rang thường được dùng để rắc lên mặt xôi gấc sau khi nấu chín, mang lại hương vị béo ngậy và thơm bùi. Ngoài ra, bạn có thể chuẩn bị thêm nước cốt dừa để trộn vào xôi trong quá trình nấu, giúp món ăn trở nên mềm dẻo, ngậy vị và hấp dẫn hơn.
Cách nấu xôi gấc ngon, dẻo, lên màu đẹp
Sau khi đã sơ chế đầy đủ nguyên liệu, bạn có thể bắt tay vào nấu xôi gấc. Có hai cách phổ biến: nấu bằng nồi hấp truyền thống hoặc nấu bằng nồi cơm điện tiện lợi.
Cách nấu xôi gấc bằng nồi hấp
Trộn đều gạo nếp đã ngâm với phần thịt gấc đã sơ chế, thêm một chút muối để hạt xôi đậm đà. Nếu thích vị béo, bạn có thể trộn thêm ít nước cốt dừa.
Đặt hỗn hợp gạo gấc vào xửng hấp, dùng khăn xô phủ lên để hơi nước không nhỏ giọt xuống xôi.
Hấp trong khoảng 30–40 phút, sau đó mở ra xới đều để hạt xôi chín đều. Nếu muốn ngọt, có thể rắc thêm chút đường và trộn đều khi xôi còn nóng.
Thành phẩm là món xôi gấc đỏ tươi, hạt dẻo thơm, béo ngậy chuẩn vị truyền thống.
Hãy hấp xôi gấc trong xửng lớn
Cách nấu xôi gấc bằng nồi cơm điện
Cho gạo nếp đã trộn với gấc vào nồi cơm điện, thêm lượng nước vừa đủ (ít hơn khi nấu cơm thường).
Bật chế độ “Cook” và để nồi nấu như bình thường. Khi nồi chuyển sang chế độ “Warm”, bạn mở ra xới đều, có thể thêm chút nước cốt dừa hoặc dầu ăn để hạt xôi bóng đẹp.
Đậy nắp và để nồi ở chế độ “Warm” thêm khoảng 10–15 phút để xôi chín hẳn.
Xôi gấc nấu bằng nồi cơm điện tuy đơn giản nhưng vẫn giữ được độ dẻo ngon và màu sắc đẹp mắt.
Việc xới nhẹ sẽ giúp xôi tơi và không bị nát phần ở dưới đáy nồi
Dù nấu bằng cách nào, bạn nên chú ý lượng nước và thời gian nấu để hạt xôi chín đều, không bị nhão hay khô. Khi hoàn thành, có thể rắc thêm dừa nạo, mè rang để món xôi gấc thêm thơm ngon, hấp dẫn.
Một phần xôi gấc thơm ngon ăn với mè trắng rang cực hấp dẫn
Bí quyết để nấu xôi gấc ngon hơn
Để món xôi gấc lên màu đẹp, hạt nếp dẻo mềm và thơm béo, bạn có thể áp dụng những bí quyết nhỏ dưới đây:
- Chọn gạo nếp ngon: Nên ưu tiên nếp cái hoa vàng hoặc nếp nương, hạt tròn, mẩy, khi nấu sẽ dẻo và thơm. Tránh dùng gạo nếp cũ hoặc lẫn gạo tẻ vì xôi dễ bị khô và kém dẻo.
- Tỷ lệ gấc hợp lý: Không nên dùng quá nhiều gấc vì có thể làm xôi bị nhão, nhưng cũng không nên quá ít khiến màu không đẹp. Tỷ lệ gấc và gạo nếp nên cân đối để hạt xôi vừa có màu đỏ tươi vừa dẻo ngon.
- Dùng rượu trắng và muối khi sơ chế gấc: Thêm một ít rượu và muối vào phần thịt gấc giúp khử mùi hăng, đồng thời giúp màu xôi đỏ tươi, hấp dẫn hơn.
- Thêm nước cốt dừa hoặc dầu ăn: Khi trộn cùng gạo nếp trước khi nấu, một ít nước cốt dừa hoặc dầu ăn sẽ giúp hạt xôi bóng bẩy, béo thơm và không bị khô.
- Xới xôi trong quá trình nấu: Dù hấp hay nấu bằng nồi cơm điện, bạn nên mở nắp xới đều một lần giữa chừng. Cách này giúp hơi nước tỏa đều, hạt xôi chín đều, không bị vón cục.
- Giữ nóng trước khi dùng: Xôi gấc ngon nhất là khi vừa nấu xong, còn nóng hổi. Nếu để lâu, bạn có thể hấp lại hoặc làm nóng bằng nồi cơm điện để xôi mềm dẻo trở lại.
>>> Nấu chè trôi nước dẻo quánh mê ly, thơm ngon hấp dẫn.
Hãy lựa chọn một loại khuôn phù hợp để có được những đĩa xôi đẹp, ưng ý nhất nhé
Lời kết
Xôi gấc không chỉ là món ăn truyền thống quen thuộc trong văn hóa ẩm thực Việt Nam mà còn mang nhiều ý nghĩa tốt đẹp về sự may mắn, hạnh phúc và sung túc. Với những hướng dẫn chi tiết ở trên, bạn hoàn toàn có thể tự tay chuẩn bị món xôi gấc đỏ tươi, dẻo thơm, béo ngậy ngay tại căn bếp gia đình.
Như vậy, bạn đã có được công thức nấu xôi gấc thơm ngon, dễ dàng cho những ngày lễ Tết. Hãy nấu ngay món này để thể hiện sự khéo léo, đảm đang của mình nhé.